Τετάρτη 30 Νοεμβρίου 2011

Γράφουμε Limericks?

Από την αγγλική παιδική λογοτεχνία προερχόμενα, τα λίμερικ (limerick) είναι ποιήματα σύντομα, σατιρικά ή απλώς κωμικά, παράλογα τις περισσότερες φορές. Ξακουστά είναι εκείνα του Έντουαρντ Ληρ (Edward Lear), ο οποίος το 1846 δημοσίευσε μια ποιητική συλλογή με λίμερικ, με τον τίτλο "The book of nonsense".
Τον Ληρ τον μιμήθηκαν μεγάλοι ποιητές, όπως ο Τένυσον, ο Κίπλινγκ κ.α.
Να ένα λίμερικ του Ληρ :

Υπήρχε ένας γέρος στο έλος
από τη φύση του ήταν ασήμαντος κι ανέμελος
καθισμένος σ' ένα πετραδάκι
τραγουδούσε δημοτικά σ' ένα βατραχάκι
αυτός ο διδακτικός γέρος στο έλος.

Έναν παράξενο άνδρα από τη Δύση
Με στολισμένο ρούχο είχανε ντύσει
Τον ρωτούσανε «σου κάνει;»
Απαντούσε «σα φουστάνι»
Ο δύστροπος ο άνδρας απ’τη Δύση

Ο Gianni Rondari το θεωρεί εξαιρετικό ποιητικό είδος για τη σχολική τάξη, τόσο ως ακρόαση και απαγγελία όσο και ως δημιουργικό τρόπο έκφρασης των παιδιών.

Στην Ελλάδα, πρώτος που αποπειράθηκε να γράψει λίμερικ είναι ο Γιώργος Σεφέρης ο οποίος προτείνει την ελληνική ονομασία «λιμερίκι» ή "ληρολόγημα", νεολογισμός που συνδυάζει το όνομα του Ληρ με τη λέξη "λήρος", που σημαίνει τρελή κουβέντα, ασυνάρτητα λόγια. Το 1975 εξέδωσε μια συλλογή από λίμερικ, με τον τίτλο Ποιήματα με ζωγραφιές σε μικρά παιδιά.

Εδώ το πρώτο της συλλογής :

Ήταν μια κοπέλα από τη Σάμο
που έχωσε το δεξί της στην άμμο
και με τ' άλλο χέρι
εκρατούσε ένα αστέρι
ετούτη η κοπέλα απ' τη Σάμο.

Δομή ενός λίμερικ
 1ος στίχος : παρουσίαση του πρωταγωνιστή
 2ος στίχος: βασική ιδιότητα ή παραξενιά του πρωταγωνιστή
 3ος + 4ος στίχος: ενέργειες του πρωταγωνιστή και αντιδράσεις του περιβάλλοντος
 5ος στίχος: παραλλαγή του 1ου στίχου, κλείσιμο της ιστορίας με ενα επίθετο εντυπωσιακό που αποδίδεται στον πρωταγωνιστή.

Τα λίμερικ ομοιοκαταληκτούν συνήθως αα-ββ-α δηλαδή ο 1ος με τον 2ο και τον 5ο στίχο και ο 3ος με τον 4ο.

Πώς θα αξιοποιήσουμε τα λίμερικ στην τάξη μας για τη διδασκαλία των Γαλλικών;
Θα μπορούσαμε να προτείνουμε στα παιδιά, κάνοντας μια επανάληψη στο λεξιλόγιο που διδάχτηκαν, να αντιγράψουν όλες τις λέξεις κατηγοριοποιώντας τις σε ομάδες με κοινή κατάληξη:
Mots en age (âge)
• Garage
• Sauvage
• Cage
• Nuage
• Nage
• Page
• sage
• Message
• Image
• Courage
• Village
• Plage
• Mariage
• Bagages

Mots en tion (information)
• Expression
• Addition
• Information
• Malédiction
• Attention
• Population
• Recreation
• Punition
• Révolution
• Émotion

Mots en oir (noir)
• Voir
• Espoir
• Pouvoir
• Pourboire
• Histoire
• Séchoir

Mots en er (ère)
• Père
• Mère
• Mer
• Maire
• Frère
• Ver
• Vert
• Verre
• Terre
• Première κλπ
Κάνοντας αυτήν την καταγραφή, τα παιδιά συνειδητοποιούν τις ομόηχες καταλήξεις, το άφωνο «e», τον αριθμό των συλλαβών και είναι μια ευκαιρία να θυμηθούν τη γραφή και το νόημα όλων αυτών των λέξεων.
Στη συνέχεια, θυμίζοντας τους βασικούς κανόνες συγγραφής ενός λίμερικ, προχωρούμε σε αυτό το είδος της δημιουργικής γραφής πάντα σε ομάδες.
Τα παιδιά καταθέτουν τις ιδέες τους,αφήνοντας ελεύθερη τη φαντασία τους, επιστρατεύοντας το χιούμορ τους ( ενδεχομένως θα χρειαστούν λεξικό ή τη βοήθειά σας) καισυνθέτουν το πεντάστιχο ποιηματάκι τους. Αξιολογείται από το σύνολο της τάξης το πιο πρωτότυπο, χιουμοριστικό λίμερικ που θα υπακούει στους κανόνες δομής και ομοιοκαταληξίας.

Παραθέτω κάποια λίμερικ που γράφηκαν με πολύ κέφι στη συνάντηση της mercredi à la française της 16/11 από συναδέλφους μας.

Une souris mélancolique aux yeux bleus
mange toujours des fromages périleux.
Le médecin de l`hôpital le soigne dans le garage
et elle fait du patinage.
Cette gourmandopatineuse souris sans Dieu.


Un pigeon sauvage
Qui nage dans les nuages
A fait sa révolution
Sans aucune émotion
Ce pigeon flâneurosauvage.




Un drôle monsieur qui aimait le bricolage
A fait son mariage sur la plage
Avec une grosse femme
Qui était pleine de flammes
Ce bricolomonsieur qui avale un village.

C'était une chatte très populaire
Qui voulait être la première
En chantant
Dans les champs
Cette belle chatte particulière.

Madame Lamie possédait
Un grand salon de beauté
Elle faisait du massage
Aux gens sauvages
Cette dame gentille pleine de bonté.

Un voleur des animaux
Qui mangeait des oiseaux
Se couchait sur la plage
Et cherchait dans les nuages
Ce romanticovoleur des oiseaux

Δεν υπάρχουν σχόλια: